تورنیکتها یکی از تجهیزات حیاتی در پزشکی هستند که برای متوقف کردن موقت جریان خون استفاده میشوند. انواع تورنیکت بسته به کاربردهای مختلف در جراحی، اورژانس، و حتی تمرینات ورزشی طراحی شدهاند. این ابزارها در موقعیتهای اضطراری میتوانند جان افراد را نجات دهند و در جراحیها به پزشکان کمک کنند تا دید بهتری بر روی ناحیه تحت درمان داشته باشند.
انواع تورنیکت شامل مدلهای دستی، پنوماتیک، و دیجیتالی هستند که هرکدام ویژگیهای خاصی دارند. انتخاب نوع مناسب تورنیکت بسته به شرایط بیمار و نیاز درمانی متفاوت است. در این مقاله، به بررسی انواع تورنیکت، کاربردهای آنها و مزایای هر مدل خواهیم پرداخت. اگر به دنبال اطلاعات دقیق درباره تورنیکه ها یا شریان بند ها هستید، ادامه این مقاله را از دست ندهید!
بیشتر بخوانید:تشخیص تب دنگی با استفاده از تست تورنیکه
تورنیکت یا شریان بند چیست؟
تورنیکت چیست ؟ شریانبند ابزاری پزشکی است که برای متوقف کردن موقت جریان خون در یک عضو از بدن استفاده میشود. این وسیله معمولاً در جراحیها، اقدامات اورژانسی و حتی برخی روشهای درمانی کاربرد دارد. عملکرد تورنیکت به این صورت است که با اعمال فشار بر روی رگهای خونی، مانع از عبور خون در یک ناحیه خاص میشود.
تورنیکتها در شرایط اضطراری مانند تصادفات یا جراحات شدید به کنترل خونریزی کمک میکنند و میتوانند جان بیمار را نجات دهند. علاوه بر این، در اتاقهای جراحی نیز برای ایجاد محیطی بدون خونریزی در حین عملهای ارتوپدی یا عروقی مورد استفاده قرار میگیرند. برخی از انواع تورنیکت نیز در فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی به کار میروند. شناخت انواع تورنیکت و نحوه استفاده صحیح از آن اهمیت زیادی دارد، زیرا استفاده نادرست ممکن است به بافتها آسیب برساند.
معرفی انواع تورنیکت (تورنیکه)
بهطور کلی، تورنیکتها به دو دسته دستی و پنوماتیک تقسیم میشوند. مدلهای دستی اغلب شامل بندهای کشی یا پارچهای هستند که با فشار مکانیکی، خونریزی را کنترل میکنند. در مقابل، تورنیکتهای پنوماتیک دارای سیستم هوای فشرده بوده و در جراحیها برای تنظیم دقیق فشار به کار میروند. همچنین، انواع پیشرفتهای مانند تورنیکتهای دیجیتالی وجود دارند که امکان تنظیم فشار بهصورت خودکار را فراهم میکنند.
شناخت انواع تورنیکت و نحوه استفاده از تورنیکت ها بسیار مهم است، زیرا فشار بیش از حد یا استفاده طولانیمدت میتواند به اعصاب و بافتهای بدن آسیب برساند.
1.تورنیکت دیجیتال اتوماتیک:
یکی از انواع تورنیکت ها تورنیکت دیجیتال اتوماتیک آنهوما است.تورنیکت دیجیتال تمام اتوماتیک آنهوما دارای مد های مختلف است و در جراحی های ارتوپدی کاربرد دارد.دستگاه تورنیکت دیجیتال هوشمند محیطی عاری از خون ایجاد کرده و در عین حال سلامت و ایمنی بیمار را بهطور کامل تامین کند.
2.تورنیکت پنوماتیک پرو تمام اتوماتیک:
تورنیکت دیجیتال پرو یک دستگاه پیشرفته و هوشمند است که با استفاده از تکنولوژی دیجیتال، فشار را بهصورت خودکار و دقیق تنظیم میکند. این دستگاه برخلاف تورنیکتهای سنتی، دارای سیستمهای هوشمندی است که با مانیتورینگ پیوسته وضعیت بیمار، فشار دقیق مورد نیاز را در هر لحظه تنظیم میکند. تورنیکت دیجیتال پرو به جراحان این امکان را میدهد که محیطی کاملاً عاری از خون ایجاد کنند و همزمان ایمنی و سلامت بیمار را در طول عمل جراحی بهطور کامل تضمین کنند.
3.دستگاه تورنیکت بیرز بلاک(biers block):
تورنیکت بیرز بلاک (Bier’s Block Tourniquet) یک ابزار پزشکی پیشرفته است که در تکنیک بیحسی موضعی داخل وریدی (IVRA) یا بیرز بلاک بهطور ویژه مورد استفاده قرار میگیرد. این روش برای انجام جراحیهای اندامهای فوقانی و تحتانی بهویژه در مواقعی که نیاز به بیحسی موضعی است، بسیار کاربردی است. در این تکنیک، تورنیکت بیرز بلاک بهطور موقت بر روی اندام قرار میگیرد تا جریان خون به ناحیه مورد نظر متوقف شود و پس از آن داروی بیحسی موضعی به داخل رگها تزریق میشود.
این روش باعث میشود که جراح بتواند به راحتی بدون درد و با کاهش خونریزی عمل جراحی را انجام دهد. یکی از مهمترین ویژگیهای تورنیکت بیرز بلاک این است که بهطور مؤثر بیدردی را در ناحیه هدف ایجاد کرده و از تداخل خون با عمل جراحی جلوگیری میکند. همچنین، این روش بهویژه در جراحیهای اندامهای فوقانی و تحتانی که نیاز به مداخله دقیق دارند، بسیار مفید است.
یکی دیگر از مزایای استفاده از تورنیکت بیرز بلاک، کاهش خطر عوارض جانبی است که ممکن است در روشهای بیحسی عمومی یا سایر تکنیکهای بیحسی پیش بیاید. این روش به دلیل سادگی و اثربخشی آن در جراحیهای محدود و همچنین زمانبندی کوتاه، برای بیماران و جراحان انتخاب ایدهآلی بهشمار میآید.
4.تورنیکت نظامی:
یکی دیگر از انواع تورنیکت , تورنیکه های نظامی هستند.تورنیکه های نظامی خودشان انواع مختلفی دارند. تورنیکه نظامی یا تاکتیکال یک وسیله پزشکی حیاتی است که برای کنترل خونریزی شدید ناشی از صدمات اندام، به ویژه در محیطهای پر استرس مانند میدانهای جنگ یا موقعیتهای اضطراری طراحی شده است.انواع تورنیکه نظامی در شرایط حاد خونریزی به دور اندام مجروح بسته می شود و به محکمی رگ ها را فشرده می کند . این فشرده سازی باعث کاهش یا توقف خون ریزی شخص تا زمان رسیدن به بیمارستان و دریافت کمک های پزشکی میشود.
5.رگ بند یا گارو خونگیری:
رگ بند های خونگیری مانند تورنیکه نظامی انواع مختلفی دارند که در مقاله انواع گارو خونگیری به آنها پرداخته ایم. گارو خونگیری، که به آن تورنیکت خونگیری نیز گفته میشود، یک ابزار پرکاربرد در آزمایشگاهها و مراکز درمانی است که برای خونگیری از بیماران مورد استفاده قرار میگیرد. با استفاده از گارو و بستن آن دور بازوی فرد، جریان خون در رگهای وریدی موقتاً متوقف میشود، که باعث تجمع خون در رگها و تورم موقت آنها میشود. این تغییرات باعث میشود رگها واضحتر و راحتتر قابل مشاهده و لمس باشند. گاروی خونگیری به تکنسین خونگیری کمک میکند تا سیاهرگ مناسب را پیدا کرده و خون کافی برای انجام آزمایشها و جمعآوری نمونهها بهراحتی به دست آورد.
6.تورنیکت دیجیتال تک پورت:
تورنیکت تک پورت با استفاده از فناوری پیشرفته پنوماتیکی و حسگرهای دقیق، امکان تنظیم خودکار فشار و زمانبندی را به بهترین نحو فراهم میآورد. طراحی مدرن و مهندسی شده این دستگاه علاوه بر عملکرد بهینه، ایمنی بالا را برای بیماران تضمین میکند. با قابلیت تنظیم دقیق فشار انسداد متناسب با نیاز بیمار، خطر بروز عوارضی نظیر آسیب عصبی یا عضلانی به حداقل میرسد. همچنین، به دلیل سهولت در استفاده و دقت بالا، تورنیکت تک پورت به عنوان ابزاری مناسب برای جراحان در جراحیهای حساس و مراقبتهای پیشبیمارستانی شناخته میشود.
سخن پایانی
در نهایت، انواع تورنیکت هرکدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند که به نیازهای مختلف پزشکی پاسخ میدهند. از تورنیکتهای دستی گرفته تا مدلهای پیشرفته پنوماتیک و دیجیتال، هر یک در جراحیها، اورژانسها و درمانهای تخصصی بهطور مؤثر استفاده میشوند. شناخت و انتخاب صحیح انواع تورنیکت میتواند به ایجاد محیطی عاری از خون در حین عمل جراحی و تضمین سلامت بیمار کمک کند. بنابراین، آگاهی از ویژگیها و کاربردهای این ابزارها برای کادر درمانی و پزشکان ضروری است تا بهترین نتیجه را در درمان بیماران بهدست آورند.